ඉන්දියාවේ හා රුසියානු තාක්ෂණ සහාය ඇතිව ශ්රී ලංකාවේ න්යෂ්ටික විදුලි බලාගාරයක් අවුරුදු 15 ක ණයකට ඉදිකිරීමට ජනාධිපති රනිල් වික්රමසිංහ මහතා උපදෙස් ලබා දී තිබෙන බව ඉරිදා සන්ඩේ ටයිම්ස් වාර්තා කර තිබේ.
ශ්රී ලංකා පරමාණුක බලශක්ති මණ්ඩලයේ සභාපති මහාචාර්ය එස්.ආර්.ඩී රෝසා මේ බව තහවුරු කර ඇත.
වාර්තාවන ආකාරයට රුසියාවෙන් “නොඉල්ලූ” යෝජනාවක් අනුව ශ්රී ලංකාවේ න්යෂ්ටික බලාගාරයක් පිහිටුවීම සඳහා ඉන්දියාව සමඟ සහයෝගයෙන් කටයුතු කරන ලෙස ජනපති උපදෙස් තිබේ.
ලෝකයේ බල ශක්ති ප්රභවයන්ගේ සීමා සහිතබව මත ශ්රී ලංකාව “2030 හෝ 2040 වන විට ගල් අඟුරු වලින් ඉවත් විය යුතු” බව පෙන්වා දෙන රෝසා මහතා ඛණිජ තෙල්, සූර්ය බල, සුළං බල හා ජල බලය ගැන ස්ථායි ප්රභවයන් හැටියට විශ්වාස තැබිය නොහැකි බව කියා ඇත.රුසියාවේ රොසැටම් ආයතනය පසුගිය රජයට මේ ගැන යෝජනාවක් ඉදිරිපත් කළ නමුත් එය සාර්ථක වූයේ නැති බවද පෙන්වා දෙයි.
පසුගිය වසරේ ජාත්යන්තර පරමාණුක බලශක්ති නියෝජිතායතනයේ විශේෂඥයින් කිහිප දෙනෙකු ශ්රී ලංකාවට පැමිණ අධ්යයනයක් සිදු කර ශ්රී ලංකාව “ආගමන රටක්” ලෙස තීරණය කර ඇති අතර අවශ්ය ලියකියවිලි ප්රශ්න හා රජයේ අඩු උනන්දුව මත එය අත්හැර ගොස් තිබුණ බව පෙන්වා දෙයි.
මහාචාර්ය රෝසා පැවසුවේ පසුගිය රජයන් විරෝධතාවලට බියෙන් පසුබට වූ නමුත් ජනාධිපති රනිල්ට න්යෂ්ටික බලශක්තිය හඳුන්වාදීම සඳහා “දැක්ම”ක් තිබෙන බවයි.
මේ සතියේ කැබිනට් මණ්ඩලය විසින් න්යෂ්ටික හානි සඳහා සිවිල් වගකීම් පිළිබඳ වියානා සම්මුතිය සහ න්යෂ්ටික හානි සඳහා පරිපූරක වන්දි පිළිබඳ සම්මුතියෙහි ශ්රී ලංකාව පාර්ශ්වකරුවෙකු වීම අනුමත කර ඇත්තේද මේ අදහසිනි.
මණ්ඩලය අන්තර් රාජ්ය ගිවිසුමක් සකස් කරමින් සිටින අතර, එය කැබිනට් අනුමැතිය ලබා ගත් පසු රොසැටම් අධ්යක්ෂ සහ ශ්රී ලංකාවේ ජනාධිපතිවරයා මීට අත්සන් කරනු ඇත.
මහාචාර්ය රෝසා පැවසුවේ ශ්රී ලංකාව “2030 හෝ 2040 වන විට ගල් අඟුරු වලින් ඉවත් විය යුතු වන්නා සේම සූර්ය හා සුළඟ බල ශක්ති ප්රභවයන් අස්ථායී සහ සෘතුමය බලශක්ති බැවින් විශ්වාසය තබන්නට අපහසු‘ ඒවා බවයි.
ඔහු පැවසුවේ සම්පූර්ණයෙන්ම සූර්ය බලය මත පදනම් වූ බලය ප්රායෝගික නොවන බවයි.
ඉන්දියාවේ කුඩන්කුලම් හි න්යෂ්ටික බල ප්රතික්රියාකාරකය සහ බංග්ලාදේශයේ න්යෂ්ටික බලශක්ති සංවර්ධනය ඇතුළුව ඉන්දියාවේ න්යෂ්ටික බල පද්ධති සඳහා රුසියාව දැනටමත් සහය දක්වයි.
ශ්රී ලංකාවට හඳුන්වාදෙන ප්රතික්රියාකාරකය මෙගාවොට් 100ක් පමණ නිපදවන SMR (කුඩා මධ්යම ප්රතික්රියාකාරකයක්) වනු ඇතැයි අපේක්ෂා කෙරේ. එය “සහජයෙන්ම ආරක්ෂිත” සහ “අවම අවදානමක්” ඇති බව විශ්වාස කෙරේ.
පිරිවැය වැඩි වුවත් ධාවන පිරිවැය අඩු බවද ඔහු පැවසීය. ඉන්ධන පිරවීම වසර දෙක තුනකට වරක් පමණක් සිදු කිරීමට සිදුවේ.
විදුලිය සඳහා අඩු මිලක් ද අපේක්ෂා කරයි.
“අපි ඉන්දියාවේ විදුලි බිල්පත් නිරීක්ෂණය කර ඇති අතර ඔවුන් අය කරන්නේ රු. ඒකකයකට 26යි.’’ මහාචාර්ය රෝසා කීවේය.
බලාගාරය පිහිටුවන ස්ථානය තීරණය කර නැති නමුත් මහාචාර්ය රෝසා බලාගාරය ග්රාමීය ප්රදේශයක වෙරළට ඔබ්බෙන් ස්ථානගත කිරීමට අපේක්ෂා කරයි. අක්වෙරළ බාර්ජ් මත පදනම් වූ න්යෂ්ටික ප්රතික්රියාකාරකයක් ඉදිකිරීමට වසර දෙකහමාරක් පමණක් ගත වන අතර ගොඩබිමේ බලාගාරයක් සඳහා වසර පහක් ගතවනු ඇතැයි ඔහු පැවසීය.
න්යෂ්ටික අපද්රව්ය ආපසු ගැනීමට රුසියාව එකඟ වී තිබීම රුසියානු යෝජනාව සලකා බැලීමට වැදගත්වූ හේතුව බවද ඔහු පෙන්වාදෙයි.
රුසියාව සමඟ බංග්ලාදේශයේ ගිවිසුමේ, අමුද්රව්ය සපයනු ලබන්නේ රුසියාව වන අතර ඒවාට ගෙවීම් කාලය වසර 15 කි.
මේ වන විටත් ආරක්ෂිත ක්රමවේද ක්රියාත්මක බවත්, ඉන්දීය න්යෂ්ටික බලාගාරයේ කාන්දුවක් හඳුනාගැනීම සඳහා මන්නාරම, යාපනය වැනි ප්රදේශවල සංවේදක ස්ථානගත කර ඇති බවත් මහාචාර්ය රෝසා සහතික විය. “අපගේ න්යෂ්ටික ප්රතික්රියාකාරකයට යම් දෙයක් සිදු වුවහොත්, අපි එය දැනගෙන අවශ්ය ආරක්ෂිත පියවර කල් ඇතිව ගන්නවා‘ ඔහු පැවසීය.